سرویس ایران جوان آنلاین: استان زنجان به ویژه شهرستان طارم به عنوان یکی از قطب‌های مهم کشاورزی کشور شناخته می‌شود. استانی که به دلیل حجم بالا و تنوع گسترده در تولید محصولات کشاورزی به عنوان هندوستان ایران شناخته می‌شود و همین موضوع هم می‌تواند برای کشور فرصتی برای ارزآوری به حساب بیاید. فرصت‌هایی که اکنون به دلیل نبود صنایع تبدیلی و نگهداری همگی در حال سوختن هستند؛ چرا که به گفته کارشناسان اغلب محصولات تولیدی این استان به دلیل نبود چنین صنایعی یا به دست دلالان می‌افتد یا در طول حمل و نقل از بین می‌روند.
زنجان را به دلیل تنوع در محصولات کشاورزی و حجم بالای تولید به عنوان هندوستان ایران می‌شناسیم. استانی که مزارع و باغات بسیار دارد و تنها از مزارع آن سالانه بیش از ۲ میلیون تن محصول کشاورزی برداشت می‌شود و حجم تولیدات باغات آن نیز در همین حد قابل توجه است. با این حال از این همه فعالیت کشاورزی سود چندانی نصیب کشاورزان و باغداران نمی‌شود چرا که اغلب محصولات یا به دست دلالان به تاراج می‌رود یا در طول مسیر و به واسطه ماشین‌های حمل و نقل نامناسب خراب می‌شوند.
قطب کشاورزی خالی از صنایع ضروری
دلیل این مشکلات نیز چیزی جز فقدان صنایع تبدیلی و نگهداری در استان زنجان نیست. در این خصوص عضو شورای مرکزی خانه کشاورز ایران با اشاره به اینکه هندوستان ایران چشم انتظار عنایت بیشتری از جانب مسئولان است، می‌گوید: «به خاطر نبود صنایع تبدیلی در شهرستان طارم، قسمت اعظم محصولات کشاورزی و باغی تولید شده در این منطقه، در روند حمل و نقل و نگهداری به هدر می‌رود. علاوه بر این، خام‌فروشی و پیش‌فروش محصول به دلالان نیز از عواملی است که موجب متضرر شدن کشاورزان می‌شود.»
نازخند صبحی اضافه می‌کند: «یکی از دلایل این امر، نبود سردخانه و صنایع تبدیلی و فرآوری محصولات کشاورزی حاصل از اراضی شهرستان طارم است؛ در واقع طارم، یکی از قطب‌های کشاورزی کشور محسوب می‌شود و وجود سردخانه، همچنین صنایع تبدیلی و فرآوری به‌خصوص در محصولی مثل سیر می‌تواند زمینه را برای افزایش ماندگاری و متعاقب آن، ایجاد ارزش‌افزوده محصولات تولیدی و باغی فراهم کند.» گفتنی است که کمبود مدیریت کشت و نبود بازاریابی در زمینه تولیدات کشاورزی شهرستان طارم باعث اشباع بازار از خام‌فروشی و به همان میزان نیز متضرر شدن کشاورزان می‌شود.
تاراج سود کشاورزان به دست دلالان
لازم به ذکر است که استان زنجان به خصوص شهرستان طارم از ظرفیت بالایی برای صادرات محصولات کشاورزی برخوردار است و رئیس اتحادیه تعاونی‌های کشاورزی شهرستان زنجان در این باره تأکید می‌کند: «شهرستان زنجان ظرفیت‌های مطلوبی برای صادرات محصولات کشاورزی خود به کشور عراق دارد.» حسین بابایی با بیان اینکه ایران به دلیل عدم صدور محصولات کشاورزی خود به عراق عرصه رقابتی تجاری را به نفع کشور‌های چین، ترکیه و برزیل باز گذاشته، می‌افزاید: «در حال حاضر بازار عراق در دست این کشورهاست.» وی تأکید می‌کند: «نبود این نوع صنایع تبدیلی و نگهداری موجب شده تا از ظرفیت‌های کشاورزی زنجان به نحو مطلوبی استفاده نشود.» گفتنی است که یکی از محصولات مهم این استان سیر زنجان است که از عطر، طعم و کیفیت بالایی برخوردار است، اما امسال سیرکاران به‌رغم تولید بهترین سیر کشور نتوانستند سود چندانی کسب کنند. در این راستا مدیر جهاد کشاورزی شهرستان طارم می‌گوید: «امسال ۷۲ هزار تن سیر از مزارع این شهرستان برداشت و روانه بازار‌های مصرف شده است.» مجتبی اسکندری اضافه می‌کند: «به‌رغم تولید بالای این محصول در زنجان، اما به دلیل نبود انبار فنی و واحد‌های بسته‌بندی و فرآوری صنعتی در این شهرستان، کشاورزان نتوانستند به سود واقعی‌شان برسند.» از همین رو محصول سیر که یکی از هزار و یک مشکل کشاورزان را نشان می‌دهد با قیمتی ناچیز به دلالان به فروش رسید. تولیدی که در صورت وجود صنایع تبدیلی و بسته‌بندی می‌توانست کمک بزرگی به اقتصاد این استان کند. بنابر این برای رفع این مشکلات علاوه بر ضرورت نظارت کافی از سوی مسئولان برای کوتاه شدن دست دلالان، نیاز است که زیرساخت‌های مهم و سیاست‌های تشویقی نیز برای جذب سرمایه‌گذاران و احداث صنایع تبدیلی و نگهداری در این استان مورد توجه قرار گیرد.
